تغيير آب و هوا يعني چه و اثرات آن چيست؟
هر وقت آسمان صاف باشد و گرماي ملايمي به ما برسد و باد به شدت نوزد، مي گوييم هوا خوب است. هر وقت آسمان گرفته باشد، باد تند بوزد يا برف و باران ببارد و ما را دچار زحمت كند، مي گوييم هوا بد است. معمولا اخبار هواشناسي ما را از چگونگي وضع هوا آگاه مي‌سازد.
هواي برخي مناطق كره زمين معتدل است، يعني باران به اندازه كافي مي بارد و هوا زياد گرم يا سرد نمي‌شود. هواي بعضي جاها سرد است يعني برف مي‌بارد و دماي هوا سرد مي‌شود. جاهايي هم هست كه بسيار گرم و خشك است. هر كدام از اين جاها يك نوع آب و هوا دارد.
براي تعيين آب و هواي هر منطقه، تغييرات دماي هوا و مقدار باران و برف را در طول سال اندازه گيري مي‌كنند. شما هم مي‌توانيد اندازه تغييرات دماي هوا و مقدار باران و برف را در محل سكونت خودتان به دست آوريد. اما براي اين كه آب و هواي جاهاي گوناگون را بشناسيم، بايد اين مقادير را چندين سال پشت سرهم اندازه گيري كنيم.
در نقشه ايران، جاي شهرهاي بابلسر، شهركرد، بندرعباس و طبس را پيدا كنيد. آب و هواي هر يك از اين شهرها نمونه آب و هواي يك ناحيه از كشور ماست. در حال حاضر شرايط آب و هوايي جاهاي مختلف در اثر گرم شدن كره زمين در حال تغيير است. مثلا شهري مثل تهران را در نظر بگيريد، تهران در نزديكي رشته كوه البرز قرار دارد. بنا به تعريف آب و هوا، تهران بايد هواي سرد باراني يا برفي داشته باشد، اما مي‌بينيد كه به علت تغيير آب و هوا، از هواي سرد باراني يا برفي چندان خبري نيست!
انسانها چگونه آب و هوا را تغيير مي‌دهند؟
شايد باور نكنيد كه انسان ها هم مي‌توانند آب و هواي زمين را تغيير دهند. دانشمندان مي‌گويند اكثر فعاليتهاي انسانها گاز گلخانه‌اي توليد مي‌كند. پس از انقلاب صنعتي و اختراع انواع ماشين آلات صنعتي، انسانها بافعاليتهاي كشاورزي و صنعتي چهره زمين و آب و هواي آن را دگرگون ساختند. با شروع انقلاب صنعتي روش زندگي مردم عوض شد. قبل از آن مقدار گازهاي گلخانه اي در جو كم بود، اما با رشد جمعيت و افزايش استفاده از نفت و زغال سنگ تركيب گازهاي اتمسفر نيز تغيير كرد. بطوريكه در حال حاضر، غلظت گازهاي گلخانه اي از حدود ۲۷۰ واحد به ۳۶۷ واحد رسيده است.
ما براي انجام كارهاي خود به انرژي نياز داريم و اين انرژي را از غذا تامين مي‌كنيم. همچنين براي روشنايي و گرم كردن خانه‌هايمان به انرژي نياز داريم. اتومبيلها براي حركت به سوخت نياز دارد. ماشين‌هاي صنعتي نيز به انرژي نياز دارند. اكثر انرژي‌هاي لازم براي موارد فوق به طور مستقيم يا غير مستقيم از سوخت‌هاي فسيلي مثل نفت و گاز و زغالسنگ بدست مي‌آيد.اينهاسوختهايي هستند كه سوزاندن آنها گاز گلخانه‌اي آزاد مي‌كند!!! آيا مي‌دانيد كه چه وقتي گازهاي گلخانه‌اي را به هوا مي‌فرستيد؟
هر وقت كه:
- تلويزيون تماشا مي كنيد،
- با كامپيوتر بازي مي كنيد،
- از كولر يا فن كوئل استفاده مي‌كنيد،
- از استريو ضبط استفاده مي كنيد،
- چراغ را روشن مي كنيد،
- لباسهايتان را مي شوييد يا اطو مي‌كنيد،
- سوار اتومبيل مي شويد،
- غذايتان را در مايكروويو گرم مي كنيد،
- از بخاري گازي يا نفتي استفاده مي كنيد،
به توليد گازهاي گلخانه‌اي در هوا كمك مي‌كنيد.
چرا؟
چون شما براي انجام اين كارها به برق و سوخت نياز داريد. آيا مي‌دانيداين برق و سوخت از كجا تامين مي‌شود؟
خوب، نيروگاهها زغالسنگ و نفت را مي سوزانند تا برق توليد كنند و پالايشگاهها نيز براي تصفيه نفت خام و توليد نفت و بنزين، سوخت مصرف مي‌كنند. سوزاندن نفت و زغالسنگ هم گاز گلخانه‌اي توليد مي‌كند. پس هر چه شما بيشتر برق مصرف كنيد، نيروگاهها از سوخت بيشتري استفاده مي‌كنند و در نتيجه گاز گلخانه‌اي زيادتري توليدمي‌شود.
متان هم يك گاز گلخانه‌اي است. متان چگونه توليد مي‌شود؟
وقتي كه شما:
- زباله هايتان را به محل دفن زباله مي فرستيد،
- حيواناتي مثل گاو، گوسفند و ... را براي توليد لبنيات و گوشت پرورش مي‌دهيد،
- در شاليزار برنج مي‌كاريد،
- زغالسنگ استخراج مي‌كنيد.
اتومبيلها و كارخانه‌هايي هم كه مايحتاج روزانه ما را توليد مي‌كنند، مقادير زيادي از انواع گازهاي گلخانه‌اي را به هوا مي‌فرستند.
چرا نمي‌خواهيم زمين گرمتر بشود؟
بعضي وقتها مسائل كوچك مي‌توانند به مشكلات بزرگي تبديل شوند! مثلا به مسواك زدن دندانهايتان فكر كنيد. اگر شما يك روز مسواك نزنيد، هيچ اتفاق خاصي نمي‌افتد، اما آيا مي‌دانيد اگر يك ماه دندانهايتان را مسواك نزنيد، چه اتفاقي خواهد افتاد؟ اين همان چيزي است كه براي زمين نيز اتفاق مي‌افتد. اگر دماي هوا فقط چند روز، بالاتر از حد طبيعي باشد، چندان مهم نيست- چون دماي زمين تقريبا ثابت مي‌ماند. اما اگر دماي هوا مدت زيادي بطور مداوم بالا برود، كره زمين با مشكلاتي مواجه خواهد شد.
دماي متوسط زمين در طول قرن گذشته تقريبا ۵/۰ درجه سانتيگراد افزايش يافته‌است؛ دانشمندان انتظار دارند كه در طول ۱۰۰ سال آينده متوسط دماي زمين ۵/۱ تا ۵/۳ درجه سانتيگراد افزايش يابد. شايد فكر كنيد ”اين كه چيزي نيست“، اما همين مقدار مي‌تواند آب و هواي زمين را به طور بي سابقه‌اي تغيير دهد. زمانيكه اين پديده رخ دهد، ممكن است تغييرات بزرگي در سطح آب اقيانوسها، مزارع كشاورزي و هوايي كه تنفس مي‌كنيم يا آبي كه مي‌نوشيم، رخ دهد.
چه اتفاقي ممكن است بيفتد؟
در صورتيكه آب و هوا تغيير كند، آب و هواي جايي مثل شهركرد- كه هواي سرد و كوهستاني دارد- گرمتر مي‌شود يا مثلا هواي بندر عباس گرم و خشك تر مي‌شود. البته ممكن است تغيير آب و هوا براي شهركردي ها خوشايند باشد، اما همه تاثيرات ناشي از آن خوشايند نيست. زيرا ممكن است اين تغييرات با افزايش بلاياي طبيعي مثل سيل و طوفان همراه باشد.
اگر دماي كره زمين زياد شود، تعداد روزهاي گرم سال افزايش مي‌يابد و در نتيجه بيماريهاي ناشي از گرما مثل گرمازدگي و مالاريا زياد مي‌شود. بد نيست بدانيد كه معمولا كودكان و سالمنداني كه در كشورهاي فقير زندگي مي‌كنند، بيشتر در معرض خطر ابتلاء به اين بيماريها قراردارند. زيرا اين كشورها سرمايه لازم براي مبارزه با اين بيماريهارا ندارند.
با گرم شدن آب و هوا و تاثير آن بر مزارع كشاورزي، منابع غذايي انسانها كاهش مي‌يابد، آب بيشتري بخار مي‌شود و در نتيجه انسانها با كمبود آب شيرين مواجه خواهندشد. اين تغييرات بر روي حيوانات و گياهان هم تاثير منفي مي‌گذارد. اگر اين تغييرات به آرامي اتفاق بيفتد، جانوران و گياهان خود را با آن وفق مي‌دهند، اما اگر اين تغييرات خيلي سريع اتفاق بيفتد، حيات وحش با خطرات جدي روبرو مي‌شوند. مثلا پرندگان و جانوراني كه در فصلهاي مختلف سال به جاهاي ديگر مهاجرت مي‌كنند، ممكن است مكان مناسبي را براي مهاجرت پيدا نكنند و يا غذايي براي خوردن نداشته‌باشند.
مقدار آب درياها در اثر ذوب شدن يخهاي قطبي افزايش مي‌يابد و از سوي ديگر بر اثر افزايش دما، آب درياها و اقيانوسها منبسط مي‌شود. اگر آب اقيانوس منبسط شود، فضاي بيشتري را اشغال مي‌كند و در نتيجه سطح آب درياها بالا مي‌آيد. سطح آب دريا ممكن است در قرن آينده چند سانتيمتر يا حداكثر ۱ متر بالا بيايد. در اينصورت مردمي كه خانه‌هايشان در كنار ساحل دريا قرار دارد و جزيره‌نشينان، خانه‌هاي خود را از دست مي‌دهند و مزارع ساحلي هم به زير آب مي‌روند. در اثر بالا آمدن آب دريا منابع آب شيرين نيز غيرقابل استفاده مي‌شوند.
چه كمكي از دست ما برمي آيد؟
گرم شدن زمين مشكل بزرگي است، اما ما مي‌توانيم با انجام كارهاي بسيار معمولي از شدت گرم شدن آن بكاهيم. از آنجا كه گرماي زمين ناشي از توليد گازهاي گلخانه‌اي است و بسياري از گازهاي گلخانه‌اي نيز از فعاليتهاي روزانه ما حاصل مي‌شود، پس ما مي‌توانيم حداقل سهم خودمان را در توليد اين گازها كم كنيم! مثلا ما مي‌توانيم به جاي اينكه هر روز با اتومبيل شخصي به محل كار خود برويم، از اتومبيل يكديگر استفاده كنيم - در اين صورت حداقل ۴ نفر از يك اتومبيل استفاده مي‌كنند - در نتيجه بنزين كمتري مصرف مي‌شود و گاز گلخانه‌اي كمتري نيز توليد مي‌شود. در اينجا راههاي ديگري براي كمك به كاهش توليد گازهاي گلخانه‌اي را به شما نشان مي‌دهيم.
مطالعه كنيم!
مطالعه درباره محيط زيست بسيار مهم است. كتابهاي خوبي در اين زمينه چاپ شده‌است. براي شروع كار مي‌توانيد از معلم يا كتابدارتان نيز كمك بگيريد. صفحه آدرسهاي اينترنتي (Links) اين سايت هم مي‌تواند در پيدا‌كردن سايتهاي جالب درباره محيط زيست و تغييرات آب و هوا به شما كمك كند.
در مصرف انرژي صرفه جويي كنيم!
زماني كه به چراغها، تلويزيون و كامپيوتر احتياج نداريد، آنها را خاموش كنيد. از دوچرخه و اتوبوس استفاده كنيد و يا پياده روي كنيد. شما مي‌توانيد با استفاده از اتوبوس ، دوچرخه يا حتي پياده روي به جاي استفاده از اتومبيل شخصي در مصرف انرژي صرفه‌جويي كنيد.
ديگران را تشويق كنيم!
با خانواده و دوستان خود درباره گرم شدن زمين صحبت كنيد. بگذاريد آنها هم از اطلاعات شما استفاده كنند.
درخت بكاريم!
درختكاري هم جالب است و هم راه مناسبي براي كاهش گازهاي گلخانه‌اي است. چون درختان، دي اكسيد كربن هوا را مي گيرند و اكسيژن توليد مي‌كنند.
مواد را بازيافت كنيم!
قوطيهاي كنسرو، بطريهاي شيشه‌اي، كيسه‌هاي پلاستيكي و زباله‌هاي كاغذي را از ساير دور ريختني‌ها جدا كنيد. وقتي كه شما اين مواد را از زباله‌ها جدا مي‌كنيد، زباله كمتري را به محل دفن زباله‌ها مي‌فرستيد و به ذخيره منابع طبيعي مثل درختان، نفت و فلزاتي مانند آلومينيوم و آهن كمك مي‌كنيد.
وسايل كم مصرف بخريم!
يكي از راههاي كاهش مقدار گازهاي گلخانه‌اي، خريدن لوازمي است كه برق زيادي مصرف نمي‌كنند.بعضي لوازم ـ مثل اتومبيلها، يخچالها و ضبط صوت‌ها و اتوها، طوري ساخته شده‌اند كه برق كمتري مصرف مي‌كنند. مامي‌توانيم با استفاده از اين وسايل به صرفه‌جويي در مصرف انرژي و حفظ محيط زيست كمك‌كنيم.
به برچسب انرژي توجه كنيم!
لوازم الكتريكي زيادي مثل يخچالها، فريزرها، كامپيوترها، تلويزيونها، دستگاههاي ضبط صوت و دستگاههاي ويدئويي ضبط و پخش معمولا برچسبهاي مخصوصي به نام برچسب انرژي دارند. دستگاههاي داراي اين برچسب علاوه بر صرفه‌جويي در مصرف انرژي به حفاظت از محيط زيست هم كمك مي‌كنند.
به علائم روي كالاها توجه كنيم!
آيا مي‌دانيد كه شما با خريد مواد قابل بازيافت به جاي مواد غيرقابل بازيافت به حفظ محيط زيست كمك مي‌كنيد. پس روي بسته‌بندي كالاها دنبال علامت بازيافت بگرديد!
موادي مثل شانه هاي تخم مرغ و ظرفهاي پلاستيكي، معمولا بازيافت شده‌اند. در نتيجه براي توليد آنها نسبت به مواد غيربازيافتي انرژي كمتري مصرف مي‌شود كه همين براي ما مهم است.
انرژي خورشيدي را بكار ببريم!
تصور كنيد كه امروز، يك روز گرم تابستاني است. اگر شما يك بستني را در پياده رو بگذاريد، آب مي شود. مي‌دانيد چرا؟
حتما مي‌دانيد كه گرماي خورشيد بستني را آب مي‌كند. گرماي خورشيد هم يك نوع انرژي است كه به آن انرژي خورشيدي مي‌گويند. مردم مي‌توانند از انرژي خورشيدي براي گرم كردن خانه‌هايشان، ساختمانهاي اداري، آب و يا حتي توليد برق استفاده‌كنند. هر چند كه استفاده از اين انرژي گران است اما آلودگي توليدنمي‌كند و به تعميرات هم نياز ندارد. از طرفي هزينه مصرف آن هم از بقيه انرژي‌ها كمتر است. مثلا در كشور ما« نيروگاه خورشيدي يزد» با استفاده از همين انرژي، برق توليد مي‌كند.
از اتومبيلها كمتر استفاده كنيم!
اين روزهااتومبيل يكي از لوازم ضروري زندگي شده‌است. اما همين اتومبيلها موجب آلودگي مي‌شوند و مقادير زيادي از گازهاي گلخانه‌اي را در هوا رها مي‌كنند. خوشبختانه تمام اتومبيلها به يك اندازه براي محيط زيست مضر نيستند. تعدادي اتومبيل هم وجود دارد كه با محيط زيست سازگارترند. اين اتومبيلها مي‌توانند با مصرف مقدار كمتري بنزين، مسافت بيشتري را طي كنند. به علاوه آلودگي كمتري هم توليد مي‌كنند. استفاده از اين اتومبيلهاي كم مصرف مي‌تواند به كاهش مقدار گازهاي گلخانه‌اي در جو كمك كند.
منبع:www.kamyararyana.blogfa.com
نظرات شما عزیزان:
